OPEN BODEMINDEX
Eenvoudig en betaalbaar inzicht in bodemkwaliteit en bodemverbetering.
OPEN BODEMINDEX
Eenvoudig en betaalbaar inzicht in bodemkwaliteit en bodemverbetering.
De open bodemindex geeft een beter beeld van de ontwikkeling van de bodem en de bodemkwaliteit
Nederland groeit op alle vlakken en de vraag naar voedsel en drinkwater groeit. De Nederlandse (onder)grond wordt daarom steeds intensiever gebruikt. Het wordt voller, drukker, maar ook moet iedere vierkante meter grond efficiënter worden gebruikt en meer opleveren. Hierdoor komt de kwaliteit van de bodem meer en meer onder druk te staan. Dit heeft op termijn negatieve gevolgen voor het inkomen van boeren en tuinders en de waarde van de landbouwgrond. Tegelijk komt ook de kwaliteit van grondwaterbronnen en daarmee de betaalbaarheid en betrouwbaarheid van de drinkwatervoorziening op de lange termijn in het geding.
Rabobank, de leidende food- en agribank, a.s.r., verzekeraar en de grootste private landbouwgrondbezitter van Nederland en Vitens, het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland willen de kennis over en het inzicht in de bodemkwaliteit vergroten en het monitoren van de kwaliteit vereenvoudigen. Het gaat om een bodemindex die op een eenvoudige en betaalbare manier vertelt hoe de bodemkwaliteit nu is en hoe deze kan worden verbeterd. De kwaliteit van de bodem is zo door de tijd te volgen en ook is te vergelijken met andere percelen.
Met een open bodemindex ontstaat er een beter beeld van de ontwikkeling van de bodem en de bodemkwaliteit in Nederland. Uiteindelijk is verduurzaming van de bodem het doel, met als resultaat dat agrarisch ondernemers en de drinkwatervoorziening daarvan profiteren. Deze bodemindex moet een breed geaccepteerd scoringsinstrumentarium worden.
Op dit moment is de Open bodemindex een project in uitvoering.
Hoe ziet de bodemindex er uit?
De bodemindex is een getal dat de kwaliteit van de bodem weergeeft. De index is gecorrigeerd voor bodemsoort en het gebruiksdoel van de bodem. De index geeft een indicatie voor de verbetering van de bodemkwaliteit die nog mogelijk is. Daartoe is de haalbare gewenste situatie per bodemsoort bepaald door onderzoekers. Op basis van metingen en beheersmaatregelen komen de biologische, fysische en chemische indicatoren in beeld.
Dat betekent dus dat onder andere de schimmels en de aaltjes, de textuur, de nutriententoestand en het organische stofgehalte worden meegenomen (samen met vele andere indicatoren). Per indicator wordt de afstand tot de haalbare gewenste situatie weergegeven, bijvoorbeeld de hoeveelheid organische stof die nodig is voor een gezondere bodem. Per indicator worden aanbevelingen voor beheersmaatregelen gedaan die de score kunnen verbeteren, bijvoorbeeld meer organische stof toedienen. De verschillende indicatoren bepalen uiteindelijk de totaalscore op de bodemindex. Lees meer…
Waarin verschilt de bodemindex van andere bodemtools?
Bestaande bodemtools zijn bijna altijd gefocust op een specifiek onderdeel van de bodem. Deze bodemindex houdt rekening met alle onderdelen van de bodemkwaliteit: de meetbare bodemkenmerken, algemene locatiekenmerken en uitgevoerde beheerkenmerken. Geen van de huidige bodemtools is op dit moment in staat om automatisch en generiek de agrarische bodemkwaliteit door de tijd en ruimte heen op een praktische manier te vergelijken én bovendien ook nog een duurzaam handelingsperspectief aan te bieden.
Betrokkenheid agrarische ondernemers en cruciale stakeholders
De tool is ontwikkeld in nauwe samenwerking met agrarische ondernemers, bodemexperts en wetenschappelijke onderzoekers. Op www.openbodemindex.nl/documentatie wordt inzicht gegeven in de onderliggende rekenregels. Via (online) overleg met het gekwalificeerde ontwikkelteam kan elke bodemexpert, boer dan wel adviseur een bijdrage kan leveren aan verbetering en praktijktoetsing van de index. De bodemindex onderscheidt zich door het open karakter: iedereen krijgt inzicht in de rekenregels en kan bijdragen. Hoe meer agrarische ondernemers mee doen, hoe meer waarde deze tool krijgt.
Communicatielijn Open Bodemindex
Rabobank, a.s.r. en Vitens vormen een bodemcoalitie en hebben zich als doel gesteld om in 2019 gezamenlijk een open bodemindex te laten ontwikkelen. Een bodemindex is een getal dat de kwaliteit van de bodem weergeeft, opgebouwd uit een brede set aan data van bodemmetingen en beheersmaatregelen. Met deze bodemindex, ontwikkeld door een consortium van NMI, WUR en FarmHack, dragen zij bij aan gezonde landbouwbedrijven, behoud van de waarde van landbouwgrond en een betaalbare grondwaterwinning.
Waarom zitten, Rabobank, a.s.r. en Vitens in de bodemcoalitie?
“Het past in de traditie van a.s.r. als grondbelegger om te investeren in eeuwigheidswaarde. De grond die wij bezitten verpachten wij langdurig aan agrariërs en het is in ons beider belang dat er duurzaam met de grond wordt omgegaan. In het licht daarvan hebben wij dit initiatief omarmd.”
“De bodemindex is een belangrijk instrument om de landbouw verder te helpen verduurzamen. Hiermee kunnen we agrariërs vooruithelpen die bewust de keuze maken om op een andere manier te gaan boeren. Dat is belangrijk voor het maatschappelijke draagvlak van de sector. Bovendien zijn ze er zelf ook bij gebaat, omdat de maatregelen die we nemen, goed zijn voor hun eigen grond.”
“Samen met onze partners werken we aan een schone leefomgeving. Daarbij hechten we ook groot belang aan goede samenwerking met de agrarische sector. Alles wat er niet in onze grondwaterbronnen terecht komt hoeven we er ook niet uit te zuiveren. Met dit initiatief kunnen we onze drinkwatervoorziening betaalbaar houden.”
Projectpartners
De Bodemcoalitie heeft een consortium van Wageningen Environmental Research, Farmhack en het Nutriënten Management Instituut gevraagd om hun kennis en expertise te bundelen.
